PEKİ FRANSIZ HOROZU NE OLACAK?

Halen oynanmakta olan EURO 2024 futbol maçlarında Fransa Milli Takımının göğsünde olan horoz  (le coq gaulois/Galya Horozu) eskiden halkı tahrik etmek hakaret etmek ve kızdırmak üzere kullanılırdı.  

M.Ö. 6. Yüzyılda günümüz İzmir’in ilçesi Foça yerleşimi Medler tarafından kuşatılır.

Foçalılar tahtadan yapılmış horozları gemilerinin tepelerine ve önleri ile tapınaklarına yerleştirirlermiş. Foça kuşatılınca şehir halkı Med generali Harpagos’dan teslim olmaları için bir günlük süre istemişler. Bu bir günlük süre içinde bütün Foçalılar gemilerine binerek gece yarısı gizlice denize açılarak tahta horozlarla işaretli/süslenmiş gemilerle Foça’yı terk ederler.

Foça’dan (Phokaia) gemilerle ayrılan Foçalılar m.ö. 600 yılında Fransa kıyılarına ulaşmış ve günümüzdeki Marsilya şehrini kurmuşlardı. 

Latin dilinde Gallus horoz anlamına gelse de Galyalıların (Gallus) olarak adlandırılması bir benzer kelime olarak görülür ancak bu duruma rağmen Foçalıların etkisi ile Horoz Fransızların kutsal simgesi haline gelmişti.

Bunun bir nedeni Hz. İsa’nın havarilerinden Petrus’un ihanetini önceden bildiğine dayanır. Ancak Petrus diğer havarilerin ihanet edecek olmalarına rağmen kendisinin İsa’ya ihanet etmeyeceğini kendisine söyler. Romalılar Petrus’u takip ederler ve İsa ile birlikte olup olmadığını sorarlar. Ancak havari Petrus daha önce İsa’nın kendisine söylediği sorgulama sırasında horoz iki kez öterse kendisine inanmış olacağını söylediğinden gerçekten de horoz iki kez öter ve Petrus inançlı olduğunu düşünerek İsa’nın kendisine söylediği sözü hatırlar ve ağlar.

İşte daha önce Fransa’nın düşmanları Galyalılar tarafından horoz kullanılarak bir aşağılama anlamı bulunan horoz daha sonraki yıllarda din etkisiyle de 1789 yılında Marsilya’da yaşayan Foçalıları ellerindeki horozlu bayraklar ile caddelerde dolaşarak Fransız ihtilalini desteklemişler ve bunun sonunda da horoz simgesi benimsenerek Fransa’nın simgesi haline gelir ve La Rochella kentinde olduğu gibi savaş anıtlarının üzerine figüratif olarak konulmaya başlar. 

Demek ki günümüzdeki Fransa futbol takımının göğsündeki horoz simgesi eskiden Fransa’nın düşmanları tarafından kullanılan bir simge olarak Fransızları kızdırmak üzere kullanılırken Foçalıların gayretleri ile Matta İncil metinlerinde de geçen İsa anekdotu nedeniyle birden siyasi ve dini kimlik haline gelivermişti.

ABD nin beyaz başlı kartalı, İngiltere’nin aslanı, Rusya’nın boz ayısı, Kanada’nın kunduzu, İspanya’nın boğası, İskoçya’nın tek boynuzlu atı, İsveç’in sığını, Çin’in pandası, Endonezya’nın komodo ejderi, Avustralya’nın kangurusu, Yeni Zelanda’nın kivi kuşu, Hindistan’ın kaplanı, Azerbaycan’ın Karabağ atı,Arnavut Kartalı, Alman Kartalı gibi, Türeyiş Destanı ve Ergenekon Destanında geçen ve ilk defa Göktürkler'de bayrak olarak kullanılan Bozkurt gibi Fransızların da artık bir horoz simgesi olmuştu.

ARKEOTEKNO