Obsidyen prehistorik (tarih öncesi) dönemin en önemli doğal volkanik cam özellikli hammaddesidir. Obsidyen volkanik patlama ile oluşan lavdan sonra camsı özelliği alması için soğuma hızının ne kadar olduğu ve içindeki Silisyum Dioksit (SiO2) miktarı önemlidir. 

 

Jeolojik oluşum olarak Quaternary dönemde oluşmaya başladığı bilinir. Avcı-Toplayıcı dönem insan topluluklarında sanat eseri olarak obsidyenden yararlanılmış ve bu hammadde yatakları öncelikli olarak korunma altına alınmıştır.

 

 obs.jpg


 

 

Obsidyenin içindeki su miktarının ölçümü Hidrasyon (Hydration) olarak bilinir. Bu teknik ilk kez 1960 yılında Amerikalı Irving Friedman tarafından kullanılmıştır. Bir obsidyende hidrasyon çevresel etkiler altındaki materyalın suyu emmesi ile oluşur. Sonuçta bu materyal üzerinde bir tabaka oluşturur ki bunun içinde su zerrecikleri vardır ve mikron olarak ölçüm yapılır. (1mikron= 10-3 mm)

 

Optik mikroskop kullanılarak obsidyenin yüzeyindeki su miktarı belirlenerek ana kütle ile olan farkı ortaya çıkarılır.

 

Hidrasyonun derinliği zamanın fonksiyonu ile orantılı olarak artar. Bu durum yeni bir obsidyen yüzeyi oluşturur. Bu durum su ile obsidyenin ana kütlesi arasında zamanla oluşan bir kimyasal reaksiyondur.

 

Bu artış obsidyen üzerinde çevresel sıcaklık farkı ile oluşur ki buna 'effectice hydration temperature' (EHT) denilir. Bu band çevresel sıcaklık artışı ile karşılaştırılarak hidrasyonun derecesi belirlenir. Hidrasyon yoluyla tarihlendirmelerde 60.000 yıl kadar geriye gidilebilmektedir.

 

Sonuç olarak hidrasyon obsidyenin kimyasal özelliğini değiştiren ve taşın tarihlendirilmesine yarayan önemli bir tekniktir.

 

ARKEOTEKNO