S. Vedat Karaarslan
Arkeolog- Y. Mühendis
Aristoxenes'in ise ahenke dayalı olması gerekliliği ile çalınması ya da söylenmesini öne sürdüğü müzik , evrensel bir dil olarak matematik, fizik, felsefe gibi bilim alanları ile ilgilidir.
Antik Çağ'dan bu yana ilk kez teorik açıdan anlam kazanan müzik, Pisagor'un 3/2 akord sistemi ile matematiksel olması nedeniyle ' hesapçılar' ve daha sonraki yıllarda buna karşı çıkan Aristoxenes' in tek sesli müziğinden dolayı 'monophonic' olarak 'kulakçılar' olarak bilinen akımlar şeklinde ortaya çıkmıştır.
Günümüzde de birinci sınıfa girenler nota bilenler anlamında 'okullu' ikinci sınıftakiler ise kulğa dayalı müzik üreten veya söyleyenler 'alaylı' müzik yapanlar olarak ikiye ayrılır.
Bu tanımlama bize matematiğin matematiksel değerler ile veya kulağa hoş gelme şeklinde icra edilebileceğini göstermektedir.
Müziğin mitoloji ile ilgisine yönelik bir çok antik hikaye vardır.
Antik Thebai kenti kurulurken şehrin surlarla çevrilmesi sırasında mitolojide Zeus ve Antiope'nin çocukları Amphion'nun kız kardeşi Zethos taşları sırtında getirirken Amphion kendisine verilen bir altın lir ile taşları kendine çekerek surlara yerleştiriyordu.
Lir ve 'kitare' çalabilen Orpheos'un
'kitare' nin 7 olan tel sayısını 'mousa' ların sayısına bakarak 9 a çıkararak'
ve çaldığı müzik ile hayvanları sakinleştirmesi ve Argonaut'ların seferi sırasında kürek çekenlere tempolu müzik çalarak küreklerin uyumlu çekilmesi ile birlikte 'seiren' lerin Argonautları baştan çıkaracak sesleri çalmasını bastırmak için 'kürekçibaşılık' yapması, bunların başlıcalarıdır.
Melodilerin sınıflandırılması olarak bilinen müzik 'mod'ları
'doryen, hipodoryen, frigyen, hipofrigyen, lidyen, hipolidyen, miksolidyen, hipomiksolidye'
gibi terminolojik ayrımlarla birlikte antik dönemden bu yana bugünkü kurumsallaşmış yapısına ulaşmayı başarmıştır.
Müzik modlarının tınıları toplumsal yaşam içindeki farklılıkların duygularının ifadesi olarak günümüz İngilizcesindeki 'mood' 'mizaç' kelimesinin etimolojisini oluşturmuştur. Bu tanımlamalar göre Doryen modu kaba, sert ve acımasız bir duygu ifadesi iken Frigyen modu hisli ve şehvetli tınılar içerir.
ARKEOTEKNO
Sayfa Yorumları (0)
Yorum Bırakın