Devletler arasında yapılan bir savaş sonucunda resmi olarak yapılan dünyanın ilk Anlaşması Mısır'daki Karnak Sarayı kapısına Ramses tarafından hiyeroglif yazı formu ile yazılıp asılan Kadeş Anlaşmasıdır.
Bu anlaşmanın bir replikası Birleşmiş Milletlerin New York'ta bulunan merkez binası kapısına da asılıdır..
Kaybedeni ve kazananı olmayan ancak Mısır Firavunu Ramses tarafından kendi halkına zafer kazanmış gibi gösterilen bu anlaşmaya neden olan savaşa Hitit İmparatorluğu ordusunda 'nda kullanılan atlı savaş arabaları damgasını vurmuştur.
Günümüzde elimize geçen belgelere göre atların, günümüzden tam 12.000 yıl önce evcilleştirilmiş olduğunu anlayabiliyoruz.
Bu tarihten sonra M.Ö 1247 yılında yapılan bu anlaşmaya (savaş 22 yıl sürmüştür) neden olan Kadeş Savaşında atın, ilk evcilleştirilen hayvan olan köpekten sonra insanoğlunun avcı toplayıcı kültürden yerleşik düzene geçinceye kadar ne kadar önemli bir rol oynadığını görüyoruz. Hitit ordusunun Mısır odusuna kafa tutmasında atların rolünün çok büyük olduğunu elimize ulaşan tablet ve kitabelerden anlayabiliyoruz.
Günümüzdeki atlar, Orta Asya'da (Kazakistan'ın batısı) Ukrayna, Sibirya Stepleri' nde ilk evcilleştirilen at cinsi olan olan Przewalski soyuna dayanmaktadır.
PRZEWALSKI ATI
Kafkaslar' dan Anadolu' ya girdiği arkeolojik olarak tahmin edilen ve Hint -Avrupa dil grubuna giren lisana sahip olan Hititler, Orta Asya'daki at kültürünü Anadolu'ya taşıyan bir devlet olarak göze çarpmaktadır. Bu kültürün günümüze ulaştığı Hitit Kikkuli belgelerinden anladığımız kadarıyla atların nasıl eğitilmeleri gerektiğine yönelik olarak Hippolojist (at bilimi) biliminin Hitit ordusunda çok etkin olarak kullanılmış olduğunu ortaya koymaktadır.
Hititlerin Mitanni Krallığı atçıbaşısı olan Kikkuli' ye izafeten adlandırılan bu belgeler atların nasıl eğitilmeleri gerektiği ve onlardan nasıl yararlanılacağına yönelik hususları kapsar.
Kikkuli belgeleri atların nasıl eğitilmelerine yönelik olarak teknik terimleri de kapsamaktadır. Belgelerde geçen ' anlamı budur' ifadesinden anlaşılan Hititlerin bu ifadeleri anlamakta güçlük çektikleri yönünde işaretler bulunmasıdır. Yapılan at eğitimlerinde ilk iki eğitimde güçlü bacaklar ve güçlü bir kalp eğitimi, üçüncü eğitimde ise güçlü kasların güçlendirilmesi atlar için hedeflenmiştir. Eğitimler arasında kasların dinlendirilmesi de ayrı bir seans olarak uygulanmaktaydı.
Buna ilaveten atlar ahırlarda 'kuyu işlemi' denilen bir dayanıklılık testine tabi tutulmaktaydı. Bu test atın ruhsal ve vücutsal olarak hazır hale getirilmesidir. Bu test etrafın dışarıdan kapatılarak tamamen izole edilmiş bir ahırın içinde havasızlıktan dolayı yükselen amonyak, mantar ve toz gibi etkenlere atın nefes alış verişinin nasıl etkilendiğini ölçmekti.
Günümüzden tam 3300 yıl önce bir ahırda atların performansının ölçmek için Kikkuli tarafından teste tutulan bu atlar Hitit Ordusunda çok önemli işlevleri yerine getirmiştir. Bu testlerin bir simülasyonu New England Üniversitesi (Avustralya) nde yapılmış ve günümüzde de böyle bir eğitimin atlar için gerekli olacağı sonucuna ulaşılmıştır.
ARKEOTEKNO
Sayfa Yorumları (0)
Yorum Bırakın