BEYİN SAĞLIĞINI KORUMAK İÇİN GABA VE GLUTAMAT DENGESİNİN ÖNEMİ?

Beyinde milyarlarca nöron bulunur.

Nöronlar uyarıcı ve inhibe edici konumda çalışırlar.

Uyarıcı konumda diğer nöronun iletilen mesaja cevap vermesi beklenirken, inhibe konumdaki nöronlar ise bu iletişimi yani ateşlemeyi durdurur.

Bir nöronun uyarılması zarı boyunca bir dizi elektriksel değerlerle gerçekleşir.

Bir nöronun daha fazla cevap vermesi içindeki pozitif yük ile dolu olması ile orantılıdır.

Dolayısıyla nöronun içi negatif yük daha fazla ise diğer nöronların etkileşim yapmasına karşın daha az cevap verir.

Bu nedenle GABA beyin nöronları için önemli bir inhibatör nörotransmitter olarak çalışır.

GABA nöronları bir kapak gibi açarak Klor iyonlarının nöronun içine girmesini sağlar. Bu durum nöronun diğer nöronlara cevap vermesini daha az olasılıklı hale getirir.

GLUTAMAT ise nöronlara pozitif iyonların girmesini sağlar. Bu iyonlar sodyum ve Kalsiyum pozitif yüklü iyonlardır. Bunun sonucunda pozitif yüklü iyonlar nöronu diğer nöronlar tarafından daha yüksek olasılıkla uyarılmasını sağlar.

Beyinde açma ve kapatma anahtarları olarak bilinen GABA (Gamma-Aminobutyric Acid) ve Glutamat arasında düzgün bir denge bulunması sağlıklı olmanın birinci şartı olarak bilinir.

GABA, nöronlar arasındaki kimyasal geçişleri durdururken

GLUTAMAT ise nöronlar arasındaki kimyasal geçişlere izin verir.

Bu nedenle nöronların düzenli çalışması için GABA ve GLUTAMAT arasında bir denge olması gerekir.

GABA eksikliği anksiyete, depresyon, uyku bozuklukları ve mood [1] bozuklukları gibi sorunlara yol açabilir. GABA alfa, beta, teta ve gama olarak bilinen beyin dalgaları arasındaki dengeyi sağlar.

Fiziksel olarak ise, GABA eksikliği kas gerginliği, baş ağrıları, epilepsi ve bazı kronik ağrı durumları gibi problemlere neden olabilir.

Glutamat eksikliği kişide zihinsel bulanıklık, hafıza sorunları, dikkat eksikliği ve duygu durum değişiklikleri oluşturabilir.

Beyindeki GABA ve GLUTAMAT ve diğer nörotransmitter güçlendirici besinler için tabloya bakınız.

ARKEOTEKNO 

Önemli Uyarı: Bu yazı bir araştırma yazısıdır. Tıbbi tavsiye yapılmamaktadır. Sağlık sorunları için bir doktora başvurulması gerekir. 

[1] Duygu durum bozukluğu, kişinin duygusal durumunu etkileyen bir akıl sağlığı sorunudur. Bir kişinin uzun süreli aşırı coşkunluk (mani), aşırı üzgünlük (depresyon) veya her ikisini birden (bipolar; yani iki uçlu) deneyimlediği bir bozukluktur.

[2] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30892104/

[3] https://tacanow.org/family-resources/glutamate/