MİLLİ MÜCADELEDE İNEBOLU DENK KAYIĞI

Kastamonu ve Havalisi Kumandanı Muhittin Paşa 13 Haziran 1921’de İnebolu’ya gitmişti.

İstanbul’dan İnebolu’ya denizyoluyla Ankara’ya ulaştırılmak üzere cephane akıyordu. İnebolu'ya gelen cephaneler Kastamonu üzerinden Ankara'ya ulaştırılıyordu. (Bu yol günümüzde İstiklâl Yolu olarak adlandırılmıştır)

İşgal altındaki İstanbul’da silah depolarını bekleyen İngiliz Yüzbaşı Harold Armstrong Anadolu’ya silah kaçırılmasını önlemek, kaçıranları yakalamak, kurşuna dizdirmek, astırmak, subay ve askerlerin Anadolu’ya geçmesini önlemekle görevliydi. Armstrong Enver Paşa’ya hakaret ettiği için hapise atılmıştı. Daha sonra bu kinle birlikte Mustafa Kemal Atatürk’ün aleyhinde yalan ve yanlışlıklarla dolu ‘Bozkurt’ adlı bir de kitap yazmıştı.

Bu İngiliz Yüzbaşısı anılarında cephaneleri kaçıran Türkler için ‘gece geldiler… barut mahzenlerinde rahat rahat sigara içiyorlar, birkaç tahta kırarak ateş yakıyorlar ve yemek pişiriyorlar bu arada patlayıcı sandıkları hiç telaş etmeden taşıyorlardı’ diye anılarını yazacaktı.

Bu cephaneler İstanbul'dan denizyoluyla Kastamonu'nun ilçesi İnebolu’ya taşınıyordu.  

Kastamonu ve Havalisi Kumandanı Muhittin Paşa 13 Haziran 1921’de İnebolu’ya gitmişti.

Cephane İnebolu'ya Denk Kayıkları ile taşınır daha sonra İstiklâl Yolu üzerinden Ankara'ya kağnılarla taşınırdı. Bölgede tek örneği olan denk kayıklar taş veya kütük kayıkları olarak adlandırılır ve önce dış kaplaması eğilerek kesme çiziler ile bağlanır sonra ısıtılarak nal şekli haline gelen bu dış cepheler kuvvetli hale getirilirdi.   

O gün yine limana gelen silah ve cephane, ahali tarafından büyük bir şevkle taşınmaktaydı. Paşa, büyük bir 'denk kayığının' başında paçalarını sıvamış, suya girmiş, başı abanili, kırmızı yüzlü, beyaz sakallı, Trablus kuşaklı uzunca lacivert paltolu ve iri gövdeli bir ihtiyarın ağır top güllesini sırtına alarak merdivenleri çıkmaya başladığını gördü. Bu yetmişlik Hamamcı Kadı Salih Reis idi. Muhittin Paşa ihtiyara acıyarak “Baba bana ver de merdiveni çıkarayım” demesi üzerine, Salih Reis terli başını kaldırmadan “Benimkini isteyeceğine kör müsün git kayıktan al” diye bağırarak, Paşa’yı bilmeden terslemiş oldu.

Paşa “bu millet ölmez” diyerek Salih Reis’in sakalını okşadı, iltifat etti.

Muhittin Paşa ayrıca açıkta bekleyen gemilerden Karadeniz’in hırçın dalgalarına aldırmayarak cephane sandıklarını karaya çıkaran İnebolu’nun yılmaz denizcilerine teşekkür etti. [1]

ARKEOTEKNO 

[1] chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.tuba.gov.tr/files/yayinlar/tarih-serisi/TUBA-978-625-8352-69-6_ch01.pdf

[2] https://www.inebolu.bel.tr/inebolu.asp?Id=20&inebolu=%DDnebolu-denk-kay%FD%F0%FD

[3] https://www.aciksoz.com.tr/haber/22161439/ineboludan-izmire-kurtulus-hikayesini-kitre-bebeklerle-anlatacaklar