ANTİK ÇAĞ’DA BİR OSTRAKİSMOS HİKÂYESİ

Anti Çağ demokrasilerinde bir kişinin bir yere seçileceği zaman ya da seçtiği üzerinde seçiminden dolayı var olan hakkının yürütülmesini teminen bu hakkını nasıl kullanacağı konusunda bir yöntem olan Yunanca ‘ostrakismos’  karşılığı olarak ‘dışlama’ önemli bir çanak çömlek mahkemesi olarak kurulurdu.

Şimdi bu Antik Çağ 'ostrakismos' öyküsünü günümüz modern geometri kuralları ile anlamaya çalışalım: 

Uzayda bir nokta 3 boyutlu koordinatlı olarak XYZ harfleri ile başlangıç noktası ise (0) ile gösterilir. Buradan hareketle örneğin daha önceden şahsına münhasır bir zat-ı muhterem bulunduğu teşkilatı içinde önemli görevleri ifa ettikten sonra X teşkilatından kökenleri Antik Çağlara hatta ve hatta m.ö. 3800 lerdeki Sümerlere kadar uzanan bir gelenek olarak bilinen kendisini seçen toplumu temsil etmek üzere seçilir.

Bu sırada X teşkilatında en üst yönetimlerde çalışır, sonrasında ne hikmetse ana listeye giremez zahir, o da gözünü açtığı (nı söylediği) bu X teşkilatından ayrılır, kurucusu da olduğu başka bir Y teşkilatına  girer, oradayken nasıl oluyorsa (gelişmemiş demokrasilerde olağandır) kendi teşkilatı adına emanetçi gibi karşı ideolojiye sahip ve görüşlü (artık bu siyasi ortamda ne anlama geliyorsa ve ne demekse?) Z teşkilatından aday olur ve bu X teşkilatının tam fikri ve zikri karşıtı olan bu Z teşkilatından mebus da olur, sonrasında burada emanetçi ya Z den de ayrılır ve yeniden Y teşkilatına geçer, bir müddet sonra (ikbal ne ise işte onu göremeyince) bu kez Y den de ayrılır, bu XYZ nin orijin koordinatı olan başlangıç yani ne X, ne Y ve ne de Z olarak tanımlanmayan (0) noktasına geçer artık bağımsızdır.

Bu dönem zaten bir 'gözlem' dönemidir, kimin arabası gıcırdadığına bakılır ki ona binilsin. Yani en fazla gıcırdayan arabaya binilmesi gerekir. Gerçekten de yukarıdaki kartezyen koordinat üzerinde (0) yani XYZ nin en iyi görüleceği yer (0) yani orijin noktası değil midir? İşte buradan hareketle sonrasında ne oluyorsa birden eski köklerinin olduğu (ana kucağı baba ocağım diyerek) X teşkilatına tekrar döner. Böylece XYZ ve (0) koordinatları ile bütün analitik geometri düzlemlerini tarayarak X li, Y li, Z li ve de (0) lı fikirlerle donanımlı (!) bir şekilde zaten X li değil miydi ki? tekrar X e döner.

Eski Yunan'da eğer bir halk figürü gözden düşerse veya basitçe demokrasinin iyiliği için fazla popüler hale gelirse, antik çanak çömlek mahkemeleri kurulurdu. Bu mahkemelerde 'Ostrakismos' (dışlama) seçimi yoluyla insanlar 10 yıllığına sürgüne gönderilebilirdi. Bir Çanak Çömlek Mahkemesi’nde, Meclis’in her üyesine küçük bir çömlek parçası verilir ve sürgün edilmeyi hak eden birinin adını yazmaları istenirdi. Oylama bu çanak çömlek kırıntıları ile yapılırdı.

İşte Antik Çağ'da bile ostrakismos gibi kesin çözümler olmasına rağmen bu kadar döngüye girecek şekilde  böyle bir (x, y, z, 0) siyasi koordinat fonksiyon eğrisi daha icat edilmedi ama anlamın yok olduğu bu gibi durumlarda kimin kimi seçtiğinin ya da seçileceğinin belli olmadığı ortamlarda böyle (XYZ) ve (0) da yer alabilen böyle döngüsel geometrik çözümler, (Z) avallı Z teşkilatı neyse de geometrinin babası İskenderiyeli Öklid'in bile aklına gelmezdi.

ARKEOTEKNO