LEMİS Mİ ? LAMES Mİ?

S. Vedat Karaarslan Arkeolog- Elektronik Mühendisi (MSc.)
 
Eski Türkçe'de adı 'yemek pişirme' olan gastronomi (bu kelimenin kökeni, antik Grekce γαστρονομία (gastronomía), from γαστήρ (gastḗr, “stomach”) + νόμος (nómos, “knowledge, law”); analysable as gastro- (“cooking”) +‎ -nomy (“a system of rules or laws about a particular field”) ile ilgili bir video konferansa katılmıştım.
Soru ve sorun konferansta bir yiyeceğin adlandırılması ile ilgili olarak Lames mi Lemis mi? olarak her ikisinin de kullanıldığını izledim.
Şaşırtıcı olan husus, etimolojisini de çok iyi bildiğimiz bir konuda LEMİS cevabını teyit etmek üzere sorduğumuz soruya doğru cevabın verilemeden es geçiliyor olmasıydı.
Denilebilir ki Lames olsa ne olur Lemis olsa ne olur?
Öyle değil, o zaman felsefik yönden mantıkçı anlam kuramı olarak bildiğimiz bilimsel kuramlar ne olacak?
Yöresel bir besin olan Lemis'e Lames dersek o zaman adlandırdığımız kavramın anlamı ortadan kalkar.
Buna analoji de denilemez çünkü olmayan bir şeye LEMİS nasıl benzesin?
Mantıksal olarak 1 : Lemis veya Lames de denilemez çünkü Lemis her zaman doğru olacağı için mantıksal (veya) işlemi dolayısyla sonuç her zaman doğru olacağı için bu LEMİS in inkârı anlamına gelir.
Mantıksal olarak 2 : Lemis ve Lames ise hiç olmaz, çünkü Lames yanlış olduğu için sonuç yanlış çıkar ki bu da kadim LEMİS in hiç olmaması anlamına gelir.
LEMİS
 
Bütün bunlar işin felsefik ve mantıksal boyutu iken böylesi bir adlandırma ile kültürel bağ da ortadan kalkar, yeni isim kullanılırsa bugün LEMİS'in adının kültür ile bağlantısını öğrenmeye çalışanların torunları yarın hiçbir anlamı olamayan Lames'in ne anlama geldiğini hiçbir zaman öğrenemeyecekler.
 
Sonuçta kültürel bir anlamı olan LEMİS elimizden uçup gidecek ve hiçbir anlamı olmayan LAMES kalacak. Asıl sorun batının Aristo, İslam dünyasına da İbn-i Rüşt ile geçen 'terimlere farklı anlamlar yükleme' tartışmalarının m.ö. 374 yılından bu yana günümüzde de hala yapılıyor olmasıdır.
 
Lemis ile ilgili yazdığım makale tekrar sunulmaktadır.
 
https://www.arkeotekno.com/pg_525_gumushanenin-nefis-lemisleri
 
ARKEOTEKNO